2020 ege denizi depremi ne demek?

2020 Ege Denizi Depremi, 30 Ekim 2020 günü Türkiye saati ile 14.51'de, merkez üssü Yunanistan'ın Sisam Adası açıklarında Türkiye'nin İzmir ilinin Seferihisar ilçesine 23 km mesafede bulunan, yerin 16,5 km altında 6,9 M_w büyüklüğünde meydana gelen ve yaklaşık 16 saniye süren depremdir.¹²

Türkiye ve Yunanistan'da toplam 119 kişinin ölümüne ve 1053 kişinin ise yaralanmasına neden olan deprem, 2020 yılında yeryüzünde meydana gelen depremler arasında en ölümcül deprem olarak kayıtlara geçti.

Arka plan

Bölgedeki tektonik hareketler nispeten karmaşıktır; güneyde Afrika levhası, Helen Çukuru'ndaki Avrasya levhasının altına kuzeye doğru dalmaktadır. Doğudaki Anadolu Levhası, genellikle batı yönünde hareket ederek kuzey sınırı boyunca sağ-yanal faylanmayı, Kuzey Anadolu Fayı'nı ve Türkiye'nin güneydoğusunda sol-yanal faylanmayı yönlendirir. 30 Ekim depreminin meydana geldiği Ege Denizi bölgesi (genellikle Türkiye'nin batısı ve Güney Yunanistan), Helen Çukuru'nun güneye doğru ilerlemesi ile yönlendirilen kuzey-güney yönlü genişleme yaşamaktadır.³

Deprem ve tsunami geçmişi

Ege Denizi'nde sık sık orta ile büyük depremler yaşanmaktadır ve 30 Ekim 2020 depreminin merkez üssünün 250 km içindeki bölge, son 100 yıl içinde 6 M_w’den büyük başka 29 depreme ev sahipliği yapmıştır. Bölgedeki aletsel olarak belgelenmiş olan en büyük deprem, Temmuz 1956'da Nakşa ve Santorini adaları arasında ve 30 Ekim 2020 tarihinde gerçekleşen depreminin güneybatısında meydana gelen 7,7 M_w büyüklüğündeki depremdir. 1956 depremi, 20. yüzyıl Yunanistan'ındaki en büyük depremdir. Bu 1956 depreminin bir sonucu olarak 13 dakika sonra 7,2 M_w büyüklüğünde artçı bir şokla beraber büyük bir tsunami, Amorgos ve yakındaki Santorini'de 53 ölüm, 100 yaralanma, büyük çapta hasarlar meydana gelmiştir. Daha yakın zamanlarda aynı bölge üzerinde daha önceden 6,9 M_w'lık 2014 Ege Denizi depremi⁴ ve 6,6 M_w'lık 2017 Ege Denizi depremi meydana gelmişti.⁵ 20 Temmuz 2017'deki depremde, Yunanistan ve Türkiye'de toplam 2 ölüm ve yüzlerce yaralanma bildirildi. Bu deprem sonrasında Muğla kıyılarında küçük çapta tsunami oluşmuştur. Oluşan tsunamide ortalama 30–40 cm dalga yüksekliği gözlenmiş, oluşan tsunami nedeni ile maddi hasarlar meydana gelmiştir. Yapılan saha çalışmalarında tsunaminin maksimum yüksekliği 1,9 m. olarak tespit edilmiştir.⁶⁷

Deprem

Depremin büyüklüğünü Kandilli Rasathanesi 6,9 M_w,⁸ Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) 6,6 M_w,⁹ Atina Jeodinamik Enstitüsü 6,7 M_L,¹⁰ ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) ve Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi 7,0 M_w olarak açıkladı.¹¹¹² Deprem sonucu küçük çapta bir tsunami oluştu.¹³ Oluşan tsunami sonucu Seferihisar'da bir kişi boğularak yaşamını yitirdi.¹⁴ Ayrıca depremin ardından en büyüğü 5,2 M_w olan 3.550 artçı deprem meydana geldi.¹⁵

30 Ekim 2020’deki deprem, Ege Denizi'ndeki Avrasya tektonik plakasında sığ bir derinlikte normal faylanma sonucu meydana geldi. Yapılan odak mekanizması çözümlemeleri, depremin doğu-batı doğrultulu orta derecede eğimli normal bir fay üzerinde meydana geldiğini göstermektedir. Bu mekanizma, Ege Denizi'nde yaygın olan kuzey-güney yönlü genişlemeyi de göstermektedir. 30 Ekim 2020 depremi neredeyse tamamen normal faylanma üretti ve genel olarak bölgedeki geçmiş depremlerle tutarlı bir şekilde gerçekleşti. 30 Ekim 2020 depreminin konumu, Afrika levhasının Avrasya levhasına doğru yaklaşık yılda 10 mm hızla kuzeye hareket ettiği en yakın ana levha sınırının yaklaşık 250 km kuzeyindedir. Deprem, bu nedenle bir intraplate olarak kabul edilir.¹⁶¹⁷

Etkileri

Deprem ve deprem sonucu oluşan tsunami, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde, Yunanistan'ın Kuzey Ege ve Güney Ege bölgelerinde can kayıplarına ve maddi hasarlara sebep oldu.¹⁸ AFAD'ın yaptığı açıklamaya göre, Türkiye'de 1'i boğulma sonucu olmak üzere toplam 117 kişi öldü¹⁹ ve 1.034 kişi yaralandı.²⁰ İzmir'in Bayraklı ve Bornova ilçelerinde çok sayıda bina yıkıldı.²¹ Yunanistan'da ise 2 kişi öldü²² ve 19 kişi yaralandı, Sisam Adası'ndaki Meryem Ana Kilisesi yıkıldı.²³

Yıkılan Binalar

• Rıza Bey Apartmanı - 36 ölü, 17 yaralı
• Emrah Apartmanı - 32 ölü, 15 yaralı
• Doğanlar Apartmanı - 15 ölü, 12 yaralı
• Yağcıoğlu Apartmanı - 11 ölü, 7 yaralı
• Karagül Apartmanı
• Yılmaz Erbek Apartmanı - 11 ölü, 11 yaralı
• Barış Sitesi - 11 ölü, 2 yaralı
• Cumhuriyet Sitesi -

Tepkiler

Ülkeler

• - ABD Büyükelçiliği, depremde hayatını kaybedenler için üzüntü duyduklarını belirtti.²⁴

• - Almanya Ankara Büyükelçiliği Twitter hesabından, "İzmir'deki depremin ardından düşüncelerimiz mağdurlar ve yakınlarıyla. Geçmiş olsun, İzmir!" mesajı yayımladı.²⁵

• - Arnavutluk Büyükelçisi Kastriot Robo, "Bu zor zamanlarda dostlarımızın yanındayız." dedi.²⁶

• - Avusturalya Türkiye Büyükelçisi Marc Innes-Brown, geçmiş olsun dileklerini ileterek "Destek sağlamak üzere yoğun bir şekilde çalışan acil yardım ekiplerine en iyi dileklerimizi iletiyoruz." dedi.²⁷

• • Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak geçmiş olsun dileklerini iletti. Ayrıca Türkiye'ye her türlü yardımı göndermeye hazır olduklarını da belirtti.²⁸²⁹
  • Azerbaycan Millî Meclisi Başkanı Sahibe Gafarova da TBMM Başkanı Mustafa Şentop'a taziye dileklerini iletti.³⁰

• - Birleşik Krallık Büyükelçisi Dominick Chilcott, taziye mesajını ileterek "Birleşik Krallık, her zaman olduğu gibi, bu zor zamanda da Türkiye'nin yanındadır." açıklamasında bulundu.³¹

• - Danimarka Büyükelçisi Danny Annan, depremde hayatını kaybedenler için üzüntü duyduğunu belirterek "Hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı, yararılara acil şifalar diliyorum." dedi.³²

• - Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin, Ege Denizi'nde gerçekleşen depremden dolayı Türkiye ve Yunanistan'a, ülkelerin ihtiyacı hâlinde yardımların anında ulaştırılacağını belirtti.³³

• - İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, deprem bölgesine arama kurtarma ekibi gönderilmesi ve Sahra Hastanesi kurulması için hazır olduklarını belirtti.³⁴

• - Katar Büyükelçiliği, "Türkiye'nin İzmir ilinde meydana gelen depremden dolayı Türk hükümetine ve kardeş Türk halkına taziye ve başsağlığı dileklerini sunar, yaralılara acil şifalar temenni eder." açıklamasında bulundu.³⁵

• • Kazakistan Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin, "Bu trajik anda kardeş Türk halkının yanında olduğumuzu ve kederlerini paylaştığımızı belirterek yaralılara acil şifalar dileklerimi iletiyorum. Türkiye halkına sabır ve metanet diliyorum." dedi.³⁶
  • Kazakistan Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na mesaj iletti. Mesajında, "Yeri doldurulamaz kederi paylaşarak yakınlarını kaybeden yaslı ailelere en derin taziyelerimi sunarım. Allah vefat edenlere rahmetiyle muamele eylesin. Yaralılara ise acil şifalar dileklerimi iletiyorum. Kardeş Türk halkının esenliği için her zaman dua ediyoruz." açıklamasında bulundu.³⁷

• - Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İzmir’de meydana gelen trajediden duyduğu üzüntüyü ifade ederek "Dualarımız hayatını kaybedenler ve yaralıların yakınlarıyla, Kosova bu zor zamanda Türk halkı ve devletinin yanındadır." ifadelerini kullandı.³⁸

• - KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak geçmiş olsun dileklerini iletti.³⁹

• - Macaristan Büyükelçisi Viktor Matis, "İzmirlilere geçmiş olsun dilerim." mesajını paylaştı.⁴⁰

• - Pakistan Dışişleri Bakanlığı, "Halkımız her zaman Türk kardeşlerimizle beraberdir. Dayanışma içindeyiz. Dualarımız sizinle." dedi.⁴¹

• • Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a taziye ve geçmiş olsun mesajını iletti.⁴²
  • Rusya Büyükelçiliği, "İzmir Seferihisar'da meydana gelen deprem dolayısıyla Türkiye’ye geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz, can kaybının yaşanmamasını temenni ediyoruz." açıklamasını yaptı.⁴³

• - Özbekistan Devlet Başkanı Şevket Mirziyoyev, depremde hayatını kaybedenler için taziye mesajını iletti.⁴⁴

• - Ukrayna Büyükelçisi Andrii Sybiha, hayatını kaybedenlere rahmet, yaralananlara da acil şifalar diledi.⁴⁵

• - Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye Dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na geçmiş olsun dileklerini iletti.⁴⁶

Uluslararası kuruluşlar

• • AB Konseyi Başkanı Charles Michel: "Ege Denizi'nde Yunanistan ve Türkiye açıklarındaki güçlü depremle ilgili gelişmeleri yakından takip ediyoruz." dedi.⁴⁷
  • AB Türkiye Delegasyonu Başkanı ve Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut da depremzedeler için derin üzüntü duyduğunu belirterek "AB, deprem mağdurlarının ailelerine başsağlığı diler, yaralıların bir an önce iyileşmelerini temenni eder. AB, Türkiye'nin yanındadır." dedi.⁴⁸

• - NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye ve Yunanistan'a yardım için hazır olduklarını belirtti.⁴⁹

• - Türk Konseyi Genel sekreteri Bağdad Amreyev; Türk Keneşinin, Türk halkının yanında olduklarını belirterek taziye mesajı yayımladı.⁵⁰

Kaynakça

Orijinal kaynak: 2020 ege denizi depremi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩
27. ↩
28. ↩
29. ↩
30. ↩
31. ↩
32. ↩
33. ↩
34. ↩
35. ↩
36. ↩
37. ↩
38. ↩
39. ↩
40. ↩
41. ↩
42. ↩
43. ↩
44. ↩
45. ↩
46. ↩
47. ↩
48. ↩
49. ↩
50. ↩

Kategoriler